Λεβισίτης

Ο λεβισίτης είναι μία τοξικότατη χημική ουσία, η οποία επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί ως χημικό όπλο κατά τον Α'Παγκόσμιο πόλεμο.

Συντακτικός τύπος λεβισίτη

Συντακτικός τύπος

  Ο συντακτικός τύπος του λεβισίτη, φαίνεται στην διπλανή εικόνα:

  Χαρακτηριστική η παρουσία στο μόριο ενός ατόμου αρσενικού(As), το οποίο είναι ένα εξαιρετικά δηλητηριώδες χημικό στοιχείο.

  Επίσης χαρακτηριστική η παρουσία στο μόριο των 3 ατόμων χλωρίου καθώς και του διπλού δεσμού μεταξύ των 2 ανθράκων του μορίου.

  Ο διπλός δεσμός χαρακτηρίζεται ως trans, επειδή το άτομο του χλωρίου του άνθρακα βρίσκεται στην απέναντι πλευρά από το άτομο του αρσενικού του άλλου άνθρακα(του διπλού δεσμού).

Στερεοχημική διάταξη λεβισίτη

Στερεοχημεία

  Η στερεοχημική διάταξη του λεβισίτη, φαίνεται στην διπλανή κινούμενη εικόνα(gif):
  Το άτομο του αρσενικού, ενώ θα περιμέναμε να έχει επίπεδη τριγωνική γεωμετρία, εμφανίζεται ελαφρώς παραμορφωμένο(οι τρεις δεσμοί του αρσενικού εμφανίζονται να σχηματίζουν πυραμίδα, με το άτομο του αρσενικού να αποτελεί την κορυφή). Αυτό οφείλεται σε ένα μη δεσμικό ζεύγος ηλεκτρονίων που έχει το άτομο του αρσενικού, και παραμορφώνει την γεωμετρία του, απωθώντας ελαφρά τα 2 άτομα χλωρίου και το άτομο άνθρακα.

Χαρακτηριστικά-Ιδιότητες

• Είναι άχρωμο ελαιώδες υγρό σε θερμοκρασία δωματίου(25°C). Εάν περιέχει προσμίξεις, τότε αποκτά πορτοκαλί-μαύρο χρώμα. 
• Η οσμή του μοιάζει με αυτή του γερανιού(φυτό)
• Έχει σημείο τήξεως στους -18°C
• Έχει σημείο ζέσεως στους 190°C
• Η πυκνότητα του είναι ίση με 1,89g/mL

Τοξικότητα

  Ο λεβισίτης είναι εξαιρετικά τοξική, ερεθιστική και καυστική ουσία. Εάν το δέρμα έρθει σε επαφή με υγρό λεβισίτη ή ατμούς λεβισίτη, τότε προκαλείται ερεθισμός, εγκαύματα, έντονη φαγούρα, κοκκίνισμα και φουσκάλες. Εάν έρθει σε επαφή με τα μάτια, τότε προκαλείται ερεθισμός, πρήξιμο των βλεφάρων, κοκκίνισμα των ματιών, πόνος και σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα και τύφλωση.

  Εισπνοή των ατμών του λεβισίτη προκαλεί ερεθισμό και πόνο στην μύτη και την κάτω αναπνευστική οδό(λαιμός, λάρυγγας, τραχεία, κλπ), βήχα, ρινορραγία, φλεγμονή του λάρυγγα, φλεγμονή του πνεύμονα, πνευμονικό οίδημα, δύσπνοια, καταστολή του αναπνευστικού συστήματος και τελικώς θάνατο.

  Έκθεση σε μεγάλες συγκεντρώσεις ή έκθεση για πολλή ώρα σε λεβισίτη, αποβαίνει μοιραία(έκθεση για 10' σε συγκέντρωση 3.9mg/m3, είναι αρκετή ώστε να επέλθει θάνατος).

Ο συντακτικός τύπος της διμερκαπρόλης

Αντίδοτο

  Υπάρχει αντίδοτο για την αντιμετώπιση της δηλητηρίασης από λεβισίτη. Ονομάζεται BAL(British anti Lewisite), ή αλλιώς διμερκαπρόλη. Η ένωση αυτή βοηθά στην απομάκρυνση του αρσενικού(του λεβισίτη) από τον οργανισμό,λόγω των ατόμων θείου που διαθέτει στο μόριο της. Αυτά τα άτομα θείου, σχηματίζουν σύμπλοκα με το αρσενικό του λεβισίτη, τα οποία είναι υδατοδιαλυτά και απομακρύνονται εύκολα από τον οργανισμό μέσω των νεφρών(απεκκρίνονται στα ούρα).




Πηγές: Wikipedia, CDC, Ανόργανη Φαρμακευτική Χημεία(Πολυξένη Τσίτσα), Σημειώσεις Ανόργανης Χημείας 2(Ε.Μικρός).