Σαλβουταμόλη - Aerolin

H σαλβουταμόλη, είναι βρογχοδιασταλτικό (αντιασθματικό)φάρμακο βραχείας δράσης. Είναι η δραστική ουσία των φαρμάκων Aerolin, Asthmotrat, Salbutamol(Teva), Salbunova. Επίσης περιέχεται μαζί με άλλες δραστικές ουσίες στα φάρμακα Berovent, Demoren, Ipramol, Laperos, Lyovent.(Για ανάρτηση βίντεο πατήστε εδώ)

Συντακτικός τύπος

Συντακτικός τύπος σαλβουταμόλης

  Ο συντακτικός τύπος της σαλβουταμόλης, φαίνεται στην διπλανή εικόνα:

  Παρατηρούμε ότι στο μόριο υπάρχει ένας ασύμμετρος άνθρακας(στο σημείο σύνδεσης του υδροξυλίου στην ανθρακική αλυσίδα). Ο ασύμμετρος αυτός άνθρακας πρέπει να είναι(R) στερεοχημείας(το(S) εναντιομερές δεν έχει φαρμακολογική δράση, αλλά εμποδίζει τον μεταβολισμό του (R) ισομερούς, ώστε να επιτυγχάνεται μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και δράσης του φαρμάκου)

  Χαρακτηριστική και η παρουσία της tert-βούτυλο ομάδας (-C(CH3)3) η οποία συνδέεται στο άζωτο της ανθρακική αλυσίδα του μορίου.

Στερεοχημική διάταξη σαλβουταμόλης

Στερεοχημεία

  Η στερεοχημική διάταξη του μορίου της σαλβουταμόλης*, φαίνεται στην διπλανή κινούμενη εικόνα(gif):

  Το μόριο παρουσιάζει ελαφρά κύρτωση, εμπρός από το επίπεδο.

  Θα παρατηρήσετε ότι το άτομο του αζώτου,  δεν έχει επίπεδη γεωμετρία, αλλά μοιάζει με πυραμίδα. Αυτό οφείλεται στο μη δεσμικό ζεύγος ηλεκτρονίων του αζώτου, το οποίο παραμορφώνει την γεωμετρία αυτού.
  * Στην διπλανή κινούμενη εικόνα, απεικονίζεται το (R) εναντιομερές.

Φαρμακοτεχνικές μορφές

  Τα σκευάσματα που περιέχουν σαλβουταμόλη, μπορούν να βρεθούν στις εξής φαρμακοτεχνικές μορφές:

• Αερόλυμα για εισπνοή
• Κόνις για εισπνοή
• Διάλυμα για εισπνοή
• Διάλυμα για εισπνοή, με εκνεφωτή μίας δόσης
• Σιρόπι
• Δισκία(μη διαθέσιμο στην Ελλάδα)
• Διάλυμα για ενδοφλέβια έγχυση(μη διαθέσιμο στην Ελλάδα)

Θεραπευτική δράση

  Η σαλβουταμόλη, είναι φάρμακο το οποίο χαλαρώνει τους μύες των μεσαίων και μεγάλων βρόγχων των πνευμόνων, με αποτέλεσμα την διάνοιξη της αναπνευστικής οδού και συνεπώς την ανακούφιση των συμπτωμάτων του άσθματος, της χρόνιας αποφρακτικής πνευμονοπάθειας(ΧΑΠ) και του βρογχόσπασμου(ο οποίος προκαλείται από άσκηση). Έχει γρήγορη έναρξη δράσης(~5 λεπτά), αλλά μικρή διάρκεια δράσης(4-6 ώρες).
  Χρησιμοποιείται και για την αντιμετώπιση της υπερκαλιαιμίας.

Ανεπιθύμητες ενέργειες

  Οι πιο κοινές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να προκληθούν από την λήψη σαλβουταμόλης, είναι:

• Τρέμουλο
• Ανησυχία
• Πονοκέφαλος
• Μυικές κράμπες
• Ξηροστομία
• Αίσθημα παλμών

  Επιπλέον, έχουν αναφερθεί:

• Ταχυκαρδία
• Αρρυθμία
• Εξάψεις
• Καρδιακή ισχαιμία
• Διαταραχές του ύπνου και της συμπεριφοράς
• Αλλεργική(ες) αντίδραση(εις) (σπάνια)

  Για πλήρη λίστα των ανεπιθύμητων ενεργειών, συμβουλευτείτε το φύλλο οδηγιών του εκάστοτε σκευάσματος που περιέχει σαλβουταμόλη.

Φάσμα NMR

  Στην εικόνα παρακάτω, φαίνεται το φάσμα NMR υδρογόνου της σαλβουταμόλης:

Φάσμα NMR υδρογόνου σαλβουταμόλης

Πηγές: Wikipedia, Γαληνός, ISIC